Η Ιατρική Νου/Σώματος στη μείωση του stress και της κατάθλιψης

Σας στρεσάρουν οι ρυθμοί της σημερινής ζωής, δεν καταφέρνετε να εκμεταλλευθείτε σωστά το χρόνο σας, αντιμετωπίζετε προβλήματα στο σπίτι ή στην εργασία?

Μάθετε πως να εκμεταλλεύεστε σωστά το χρόνο σας, μάθετε μεθόδους χαλάρωσης, μάθετε να διατρέφεστε σωστά και να γυμνάζεστε χωρίς να κοπιάζετε υπερβολικά. Ακολουθήστε τις συμβουλές μας για να αυξήσετε την ψυχική και σωματική σας αντοχή. Μάθετε πως να είσαστε πιο δημιουργικοί και πιο αποτελεσματικοί με όσα κάνετε.

Τι είναι όμως το stress;

Ουσιαστικά είναι η προετοιμασία του οργανισμού μας να αντιμετωπίσει ή να αποφύγει έναν επικείμενο κίνδυνο ή άλλη δυσκολία. Ο υποθάλαμος, υπόφυση, και τα επινεφρίδια συγκροτούν τον άξονα που παίζει καθοριστικό ρόλο στην έκλυση της απάντησης στο stress. Με την απελευθέρωση κάποιων ορμονών όπως ACTH και κορτιζόλη, ο προαναφερθείς άξονας προετοιμάζει το σώμα να ανταπεξέλθει στις ανάγκες που μπορεί να προκύψουν. Η επίδραση αυτών των ορμονών στο σώμα είναι γενικευμένη, έτσι οι αισθήσεις μας γίνονται οξύτερες, οι μύες συσπώνται, η καρδιά μας χτυπά πιο δυνατά, η αρτηριακή πίεση αυξάνεται, και η αναπνοή γίνεται πιο γρήγορη. Αυτές οι μεταβολές προετοιμάζουν τον άνθρωπο να πολεμήσει (fight) ή να φύγει (flee) προκειμένου να αποφύγει κάποιο κίνδυνο.

Ο φυσιολόγος Hans Selye ήταν ο πρώτος που εισήγαγε την ιδέα πως οι σωματικοί και οι ψυχολογικοί στρεσσογόνοι παράγοντες εκλύουν την ίδια απάντηση στο stress σε ότι αφορά στη φυσιολογία του ανθρώπινου σώματος. Επιπλέον από τη μία διαχώριζε το «καλό» stress που έχει βραχεία διάρκεια και μας βοηθά να ξεπεράσουμε εμπόδια τα οποία παρουσιάζονται στη καθημερινή ζωή και από την άλλη το «κακό» υπερβολικό stress το οποίο καταβάλλει την ικανότητα μας να προσαρμοζόμαστε στις καινούργιες συνθήκες της ζωής.

Υπάρχει ένας μεγάλος κατάλογος νοσημάτων που συσχετίζονται με το «κακό» stress:

• Αλλεργικές δερματικές παθήσεις
• Άγχος
• Αρθρίτιδα
• Δυσκοιλιότητα
• Βήχας
• Κατάθλιψη
• Διαβήτη
• Ζάλη
• Καρδιακά προβλήματα (όπως καρδιακή αρρυθμία, στηθάγχη, καρδιακή ανακοπή)
• Αίσθημα καψίματος στη καρδιά
• Υπέρταση
• Λοιμώδεις νόσοι (ευαισθησία σε γρίπη και σε έρπητα)
• Προβλήματα γονιμότητας-τεκνοποίησης
• Αϋπνία και διαταραχές ύπνου
• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Συμπτώματα της εμμηνόπαυσης (όπως εξάψεις)
• Πρωινή ναυτία και έμετος κατά τη διάρκεια της κύησης
• Νευρικότητα
• Πόνος οποιαδήποτε αιτιολογίας (όπως οσφυαλγία, κεφαλαλγία, κοιλιακό άλγος, μυαλγίες, αρθραλγίες, πόνος μετά από χειρουργική επέμβαση, χρόνιος πόνος οποιασδήποτε αιτιολογίας.
• Προεμμηνορυσιακό Σύνδρομο
• Ανεπιθύμητες ενέργειες χρόνιων νοσημάτων
• Ανεπιθύμητες ενέργειες από το καρκίνο και τη θεραπεία του (ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία, φαρμακοθεραπεία κλπ.)
• Επιβράδυνση του ρυθμού επουλώσεως τραυμάτων

Το ολοένα αυξανόμενο stress μπορεί να οδηγήσει σε έντονες αγχώδεις εκδηλώσεις και κατάθλιψη. Η υιοθέτηση από τον ασθενή τεχνικών μείωσης του stress όπως τεχνικές χαλάρωσης μπορεί να προλάβουν την εκδήλωση σοβαρών διαταραχών που μπορεί να παραβλάψουν τη λειτουργικότητα του ατόμου.

Αναζητήστε βοήθεια όταν βιώνετε οποιοδήποτε από τα παρακάτω συμπτώματα:

• Εκσεσημασμένη ανησυχία ή φόβος τον περισσότερο καιρό ή επαναλαμβανόμενα επεισόδια πανικού.
• Παράλογα συναισθήματα φόβου, ή κινδύνου.
• Συχνά σωματικά συμπτώματα- όπως εκνευρισμός, τρόμος, ναυτία, αίσθημα κρύου ή ζεστού, συχνουρία (σε απουσία πραγματικού κινδύνου).
• Επανειλημμένες δυσάρεστες σκέψεις και μη ελεγχόμενες επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές προκειμένου να μειωθεί η ανησυχία που προέρχεται από αυτές τις σκέψεις.
• Μακράς διάρκειας συναισθήματα θλίψης ή ανησυχίας
• Απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που στο παρελθόν ήταν ευχάριστες
• Αισθήματα ενοχής, αναξιότητας ή αβοηθητότητας
• Έντονο αίσθημα ανησυχίας που συνοδεύεται από αδυναμία να μείνει ο ασθενής ακίνητος
• Δυσκολία στη συγκέντρωση και στη λήψη αποφάσεων
• Επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας που χρειάζονται την άμεση επέμβαση ειδικού ψυχικής υγείας.

Είναι σημαντικό όμως να αναγνωρίσουμε τα πρώιμα σημάδια του stress:

ΣΩΜΑΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

• Αυχένας και ώμοι πιασμένοι ή σε σύσπαση
• Οσφυαλγία
• Αίσθημα κόπωσης
• Ταχυσφυγμία ή αίσθημα παλμών
• Τρόμος
• Εφίδρωση
• Ζάλη ή αίσθημα λιποθυμίας
• Δυσκολία στη κατάποση - Αίσθημα πνιγμού
• Κοιλιακό άλγος
• Δυσπεψία
• Διάρροια ή Δυσκοιλιότητα
• Συχνουρία
• Αδιαφορία για σεξουαλική δραστηριότητα
• Ακαθησία

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ

• Αδυναμία στην ολοκλήρωση δραστηριοτήτων
• Υπερκατανάλωση αλκοόλ
• Υπερφαγία
• Έναρξη καπνίσματος ή αύξηση των τσιγάρων που καπνίζει το άτομο καθημερινώς
• Υπερβολική συζήτηση και ενασχόληση με στρεσσογόνες καταστάσεις

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

• Έντονη ανησυχία
• Συχνό κλάμα
• Θυμός
• Αίσθημα αδυναμίας να αλλάξει τα πράγματα
• Νευρικότητα
• Απώλεια νοήματος στη ζωή αλλά και των στόχων που το άτομο είχε θέσει
• Αίσθημα βαρεμάρας
• Αίσθημα μοναξιάς
• Αίσθημα δυστυχίας χωρίς ξεκάθαρη αιτία
• Καταθλιπτικά συναισθήματα

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΗ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

• Συνεχής ανησυχία
• Μειωμένη συγκέντρωση
• Δυσκολία ανάκλησης αναμνήσεων
• Απώλεια της αίσθησης του χιούμορ
• Αναποφασιστικότητα
• Απώλεια δημιουργικότητας
• Αδυναμία του ανθρώπου να έχει «καθαρή» σκέψη

Συχνά οι άνθρωποι προκειμένου να αντιμετωπίσουν το υπερβολικό stress καταφεύγουν σε μεθόδους που μπορεί να μην είναι οι ενδεδειγμένες για την αντιμετώπισή του. Π.χ.:

• Βλέπουν ατελείωτες ώρες τηλεόραση
• Απομακρύνονται από φίλους ή συντρόφους ή αντίθετα επιδιώκουν να βρίσκονται συνεχώς σε φιλικό κοινωνικό περίγυρο προκειμένου να αποφύγουν την επίλυση των προβλημάτων που τους απασχολούν
• Τρώνε περισσότερο ή λιγότερο από το κανονικό
• Κοιμούνται περισσότερο του κανονικού
• Πίνουν πολύ αλκοόλ
• Ξεσπάνε σε άλλους ακόμα και με βίαιες συναισθηματικές αντιδράσεις
• Αποφασίζουν να αρχίσουν το κάπνισμα ή καπνίζουν περισσότερο από ότι συνήθως
• Καταφεύγουν σε φάρμακα που υπόσχονται κάποια ανακούφιση, όπως υπναγωγά, μυοχαλαρωτικά, αγχολυτικά χάπια.
• Κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως υπάρχουν πιο δόκιμοι τρόποι να αντιμετωπίσουμε το stress. Μάθετε τι προτείνει η Ιατρική του Νου/Σώματος. Μάθετε πως μπορούμε να μειώσουμε το υπερβολικό stress στρέφοντας τη προσοχή μας στην αναπνοή, αλλά και συνδυάζοντας τεχνικές χαλάρωσης, τη προσευχή μας ή άλλες πνευματικές αναζητήσεις, αλλά και καθοδηγητικό οραματισμό, διαλογισμό που βελτιώνει την επίγνωσή μας, δραστηριότητες που ευοδώνουν την πνευματικότητα και την ευελιξία/ ευκαμψία του σώματός μας (yoga, tai chi, qi gong), φυσική άσκηση και υγιεινή διατροφή. Μάθετε ποια τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων που παρουσιάζουν πραγματική αντοχή στο υπερβολικό stress. Μάθετε πως άνθρωποι που πραγματικά είναι παθιασμένοι με ότι κάνουν, έχουν αίσθηση ελέγχου στη ζωή τους και βλέπουν τη ζωή σαν πρόκληση καταφέρνουν να είναι πιο ανθεκτικοί σε κάθε μορφής αντιξοότητες.